Haberler

İşçi alacak davalarında SGK işlemleri

Ülkemizde hâlen yüzde 30 lara varan kayıt dışı istihdam bulunmaktadır. Ayrıca kayıtlı olmakla birlikte ücretleri resmî mercilere eksik beyan edilen milyonlarca çalışanlar bulunmaktadır.

Bu kapsamda bulunan işçiler, SGK’yı da taraf göstererek işverenleri aleyhine hizmet tespit davası açarak hak arama yollarına başvurmaktadır. Bazı işçiler de hizmet tespitinin yanı sıra ödenmeyen alacak ve tazminatları için de dava yoluna başvurmaktadır. SGK’nın taraf olduğu hizmet tespit davalarında karara bağlanan süreler sigortalılık hizmeti olarak işleme alınmaktadır. İşverenlere yönelik olarak açılan alacak davalarında alınan kararlara ilişkin yapılacak SGK işlemlerini Türkiye Gazetesinden İsa Karakaş yazdı.

Mahkeme kararlarında, alacak davasına konu olan dönemlerde sigortalılık bildiriminin bulunmadığının anlaşılması hâlinde mahkemede karar verilen alacak tutarları için SGK tarafından bir işlem yapılmamaktadır. Başka bir ifade ile SGK bu alacak tutarlarına istinaden işçiye hizmet kazandırmamaktadır. 

Ancak mahkeme kararlarında her ne kadar alacak davasına konu olan dönemlerde sigortalılık bildiriminin bulunmadığı anlaşılmış olsa da ilgili dönem veya dönemler için karar verilen alacak tutarları alacak davasına konu olan kişiler arasında bir çalışma ilişkisinin bulunabileceğine karine oluşturduğundan gerekli incelemenin yapılması amacıyla konu sosyal güvenlik denetmenlerine havale edilmektedir. Anılan denetim elemanları tarafından düzenlenecek rapora göre işçiye SGK hizmeti kazandırılıp kazandırılmayacağı yönünden işlem yapılacaktır.

İşverenler tarafından sigortalı bildirimi yapıldığı hâlde, kazançlarının eksik ödendiğini ileri süren sigortalılarca, işverenleri aleyhine açılan alacak davalarında, mahkemelerce alacak tutarına ilişkin kararların verilmiş olması hâlinde alacak davalarına ilişkin mahkeme kararları, prime esas kazanca tabi olan ücret ve ücret dışı alacaklar yönünden SGK tarafından da işleme alınacaktır. Böylece işçinin prime esas kazançları yükseleceğinden işçi daha fazla emekli maaşı alabilme şansına kavuşabilmektedir.

Söz konusu mahkeme kararında dönemler belliyse ücret kazançları ilgili aylara mal edilecektir. Ücretin dönemi belli değilse SGK mahkemeden konu hakkında bilgi alarak işlem yapmaktadır. Söz konusu ücret alacaklarının dönemleri mahkemeden temin edilmesi hâlinde ilgili aylara temin edilememesi hâlinde ise alacak davasına konu olan dönemdeki sigortalılık bildirimi yapılan son ayın, kazancına mal edilmektedir.

Toplu iş sözleşmelerine tabi iş yerleri işverenlerince veya kamu idareleri veya yargı mercilerince verilen kararlara istinaden, sonradan ödenen ücret dışındaki ödemelerin hizmet akdinin mevcut olmadığı veya askıda olduğu bir tarihte ödenmesi durumunda, prime esas kazancın tabi olduğu en son ayın kazancına dâhil edileceğinden, alacak davasına konu olan ücret dışı ödemelerin öncelikli olarak hizmet akdi devam ediyorsa ödendiği ayın kazancına, hizmet akdi askıdaysa veya devam etmiyorsa prime esas kazancın tabi olduğu en son ayın kazancına mal edilmektedir.

Mahkemeden ücret ve ücret dışı ödemelerin ayrı ayrı miktarları ve hangi aylara ait olduğu istenecek, bildirilmesi hâlinde ücret ve ücret dışı alacaklara uygulanan işlemler yapılacak, bildirilmemesi hâlinde ise ücret ve ücret dışı ödemelerin toplamı alacak davasına konu olan dönemde prime esas kazanç bildirimi yapılan en son ayın kazancına mal edilmektedir.
 

Muhammed Karabağ

1989 yılında Dicle Üniversitesi İşletme ve 1995 yılında da Anadolu Üniversitesi İktisat bölümlerinden mezun oldu. 1999 yılından beri Avcılar'da kendi ofisinde Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olarak çalışan Karabağ, kurucusu ve ortağı olduğu Avcılar'daki Bağımsız Denetim A.Ş.'de Yönetim Kurulu Başkanı olarak çalışmalarını devam ettirmektedir.